26.02.2010 Nieuws

Boekhistorische aanwinst: archivalia boekhandel en drukkerij J.P. Unger, Rotterdam

Begin dit jaar verwierven de Bijzondere Collecties een klein archief betreffende de Rotterdamse boekhandel en drukkerij J.P. Unger.

Sinds 1 januari 2019 zijn het Allard Pierson Museum en de Bijzondere Collecties samen het Allard Pierson.

Begin dit jaar verwierven de Bijzondere Collecties een klein archief betreffende J.P. Unger. Het gaat om vier archiefdozen met materiaal uit met name de periode 1911-1960. Unger was een boekhandel en drukkerij in de Rotterdamse wijk Kralingen. Op bescheiden voet opereerde Unger als uitgeverij, onder meer met de gereformeerde Kralingsche Kerkbode. De schenking is afkomstig van Hans Unger, achterkleinzoon van de oprichter en naamgever van de firma.

Als boekhandel startte J.P. Unger in 1911 in de niet meer bestaande Nieuwe Rubensstraat; in 1924 verhuisde de winkel naar de Oudedijk, nabij de Kralingse Plas. Het aanbod had een sterk christelijke signatuur: bijbels, kerkboeken en stichtelijke lectuur. Maar de populaire Dik Trom-kinderboeken van C. Joh. Kieviet waren ook verkrijgbaar. Bij Unger kon je tevens terecht voor kantoorartikelen en geschenken. Zo adverteerde men met kunstkalenders, vulpennen, schrijfgarnituren, bouwplaten, kwartetspellen en kleurboeken. In 1932 werd Unger lid van de Vereeniging ter bevordering van de belangen des Boekhandels, de huidige KVB. Tot 1960 bleef de boekhandel aan de Oudedijk in familiehanden. Toen nam C.J. van Tuyl de zaak over maar zette die onder oude naam voort.

Twee jaar na de boekhandel startte Unger in een aangrenzend pand een drukkerij. Die bestond tot 1956 en beschikte over een snelpers van het gerenommeerde fabrikaat Koenig & Bauer. Er zijn in het archief vele rekeningen van grafische leveranciers bewaard. De meeste zijn afkomstig van Lettergieterij ‘Amsterdam' voorh. N. Tetterode, die toen een vestiging in Rotterdam had. Bij Tetterode kocht Unger drukletters en inkt, en de persrollen werden er gegoten.

Het archiefmateriaal betreffende de boekhandel bevat naast financiële administratie (balansboek 1928-1944) en notariële stukken enig reclamedrukwerk - dat kon goedkoop in eigen drukkerij geproduceerd worden. Dit efemere drukwerk geeft een beeld van het aanbod in een (kantoor)boekhandel in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast laat het zien hoe in die periode de vormgeving van gebruiksdrukwerk snel veranderde.