04.01.2011 Nieuws

Bijzondere Collecties verwerven archief Gerrit Noordzij

De Bijzondere Collecties verwerven het archief van de beroemde letterontwerper en schrifttheoreticus Gerrit Noordzij.

Sinds 1 januari 2019 zijn het Allard Pierson Museum en de Bijzondere Collecties samen het Allard Pierson.

Archief Gerrit Noordzij naar Bijzondere Collecties


Gerrit Noordzij heeft zijn archief geschonken aan de Bijzondere Collecties van de UvA. Het gaat onder meer om ontwerpen voor drukletters, boeken en postzegels, en om studies, brieven en documentatie. Daarmee wordt dit materiaal toegankelijk voor onderzoek en onderwijs. Het Archief Gerrit Noordzij vormt een belangrijke aanvulling op de collecties schrift en kalligrafie, in hun soort de grootste in Nederland.
Een selectie van kunstobjecten wordt verworven met steun van de Prof. Mr Herman de la Fontaine Verwey Stichting. Hier betreft het met name tekeningen, gegraveerde glazen en beletterde stenen.

Tussen Gerrit Noordzij en de Bijzondere Collecties bestaan oude banden. Zo werd eerder al door Noordzij archiefmateriaal geschonken en was in de Universiteitsbibliotheek in 1980 een tentoonsteling van zijn werk te zien. Enkele bijzondere objecten, waaronder een in steen gehakte tekst, zijn in het verleden verworven met steun van de Vrienden van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.

Gastconservatorschap


In het kader van de overdracht van dit materiaal zal Gerrit Noordzij de komende vijf jaar als gastconservator aan de Bijzondere Collecties verbonden zijn. Dit gastconservatorschap behelst onder meer het verzorgen van digitale presentaties over schrift en techniek, die online beschikbaar komen.

Over Gerrit Noordzij


Gerrit Noordzij (Rotterdam, 1931) is een bekend boekverzorger en een invloedrijk letterontwerper en schrifttheoreticus. Hij was van 1948 tot 1952 in de leer als boekbinder. Door zijn belangstelling voor schrift raakte hij ook geïnteresseerd in boekverzorging. In 1956 trad hij als productiemedewerker in dienst bij uitgeverij Querido in Amsterdam, waar hij tot 1958 werkzaam was. Van 1960 tot 1990 doceerde hij aan de afdeling grafische vormgeving van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Opvallend velen van zijn studenten verwierven internationaal naam als letterontwerper, onder wie zijn zonen Christoph en Peter Matthias.

Als publicist oefende Noordzij invloed uit met The stroke of the pen: fundamental aspects of western writing (1982), in 2005 geheel herzien vertaald als The stroke. Van zijn verspreide opstellen is een aantal gebundeld in De staart van de kat (1988) en De handen van de zeven zusters (2001). Van 1984 tot 1996 maakte hij het onregelmatig verschijnende eenmanstijdschrift Letterletter, dat in 2000 in boekvorm werd herdrukt.

Noordzij geniet als grafisch ontwerper bekendheid vanwege zijn boeken en postzegels. Een groot aantal door hem verzorgde uitgaven behoort tot 'de best verzorgde boeken'. In 1978 volgde hij Helmut Salden op als huistypograaf van de literaire uitgeverij G.A. van Oorschot in Amsterdam. Hij past letters overigens in vele technieken toe: van het schrijven met pen of penseel op papier tot het graveren in hout, glas en koper, en het hakken in steen. Zijn drukletters worden uitgegeven door The Enschedé Font Foundry.

Beeld: Gerrit Noordzij. Foto Frank Grießhammer.