05.02.2021 Nieuws

Allard Pierson onderzoekt 17e-eeuws timpaan

Het timpaan van het in 1874 gesloopte Oudezijds Heerenlogement aan de Grimburgwal komt terug naar het Universiteitskwartier. Het is een gift van de Vereniging Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen (VVAG) aan de UvA, die in eerste instantie zal worden opgenomen in de erfgoedcollectie van de UvA, die wordt beheerd door het Allard Pierson.

De restauratie van het 17 ton zware beeldhouwwerk met stadswapen, keizerskroon en twee leeuwen is bijna afgerond. Een werkgroep van de UvA en het Allard Pierson gaat onderzoeken wat de meest geschikte plek is voor herplaatsing in het Universiteitskwartier. Aangezien er in het Universiteitskwartier de komende jaren nog volop gebouwd gaat worden, zal definitieve plaatsing nog even op zich laten wachten. Er wordt onderzocht of een tijdelijke plek mogelijk is. De UvA wil het timpaan een goed zichtbare plek geven waar publiek ook kennis kan maken met het verhaal erachter. 

Het timpaan is een belichaming van de diverse aspecten van de Amsterdamse geschiedenis, ooit onderdeel van het complex dat ontstaan is als vastgoedonderneming van de kloosterinstellingen, later representatief Heerenlogement en veilinggebouw. Pas recentelijk kwam boven water dat hier ook contracten rondom slavenhandel werden afgesloten. In 1662 sloten twee bewindhebbers van de West-Indische Compagnie met een Spaanse koopman in het herenlogement een contract voor de levering van honderden slaven aan Curaçao. Ook deze schaduwkanten van 17e-eeuwse geschiedenis krijgen dus door plaatsing van het timpaan meer context.

Toen het Oudezijds Heerenlogement in 1874 plaats moest maken voor de Vrouwenkliniek – het huidige BG2-gebouw van de Faculteit der Geesteswetenschappen – zijn de monumentale beeldhouwwerken gaan rondzwerven. Dankzij het speurwerk van restaurateur Tobias Snoep en Jos Otten van de VVAG zijn alle, vaak beschadigde, onderdelen weer teruggevonden. De keizerskroon werd in 2017 ontdekt als slagboomsteun bij een werf van de gemeente Amsterdam bij de Gaasperplas. Vervolgens is het timpaan als compleet beeldhouwwerk hersteld en zorgvuldig gerestaureerd door het Atelier Snoep & Vermeer.

Dankzij de inspanningen van de VVAG is het Universiteitskwartier straks een imposant en kenmerkend beeldhouwwerk rijker, afkomstig van een van de deftigste panden in het 17e-eeuwse Amsterdam. Ooit gebouwd als pakhuis, in 1647 ingrijpend verbouwd tot luxe logement door de gemeente Amsterdam en rond 1717 in gebruik genomen als veilinghuis tot de sloop in 1874.