De geheimen van het pottenbakkerswiel

Van 1 oktober tot en met 6 november 2022 was de tentoonstelling De geheimen van het pottenbakkerswiel te zien in het Allard Pierson.

Wat kunnen scherven van aardewerk ons leren over mensen uit het verleden? Ontdek welke nieuwe technieken archeologen van de Universiteit van Amsterdam gebruiken om aardewerk uit het verleden te onderzoeken en ervaar hoe het is om zelf archeologisch onderzoek te doen.

Lange tijd werden aardewerken vondsten in de archeologie voornamelijk beoordeeld op kenmerken zoals vorm en decoratie. Deze kenmerken werden gebruikt om te bepalen hoe oud voorwerpen zijn en door welke cultuur deze zijn gemaakt. Zo kon er een beeld worden gevormd van culturele ontwikkelingen en bewegingen door de tijd heen.

Maar wat als je potten en scherven van veel dichterbij bekijkt, tot op microscopisch niveau? Archeologen hebben met behulp van nieuwe methodes en technieken onderzocht wat productiesporen op aardewerk zeggen over het maakproces in de oudheid. Daarbij is gekeken naar de samenstelling van de klei waarvan het aardewerk is gemaakt, de technieken die tijdens het maakproces werden gebruikt en welke gereedschappen daarbij werden ingezet. Dit geeft inzicht in technologische ontwikkelingen in het verleden en hoe kennis over het maken van aardewerken objecten werd gedeeld en verspreid.

Fysieke en digitale tentoonstelling

In de ArcheoHotspot van het Allard Pierson stap je via verschillende spellen en activiteiten in de schoenen van een archeoloog. Je leert hoe je aan een object kunt zien hoe het is gemaakt en wat deze sporen zeggen over de oorspronkelijke maker. Ook ontdek je waar de voorwerpen in het verleden voor werden gebruikt.

Een aantal objecten uit de archeologische collecties van het Allard Pierson zijn onderzocht, digitaal gescand en vervolgens 3D geprint. Deze kan je op de archeologische afdelingen van Van Nijl tot Amstel bekijken. Je mag de prints oppakken en aanraken om zelf te onderzoeken hoe deze objecten in de oudheid zijn gemaakt.

In een speciaal voor dit project ontwikkelde digitale tentoonstelling vind je aanvullende informatie bij de fysieke tentoonstelling. Ook kan je hier meer leren over de resultaten van het Tracing the Potter’s Wheel onderzoeksproject.

Naar digitale tentoonstelling

Tracing the Potter’s Wheel

De geheimen van het pottenbakkerswiel is een publiekspresentatie van het vierjarige onderzoeksproject Tracing the Potter’s Wheel. Dit project is gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en uitgevoerd aan de Universiteit van Amsterdam bij het Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archaeology (ACASA), onder leiding van dr Jill Hilditch, dr. Caroline Jeffra en Loes Opgenhaffen. Het onderzoeksproject richtte zich op de ontwikkeling van pottenbaktechnieken in het Egeïsch gebied in de bronstijd (2500-1200 v. Chr.) In de De geheimen van het pottenbakkerswiel worden de nieuwe onderzoeksmethoden toegepast op archeologische objecten uit de collecties van het Allard Pierson.

Lees verder over Tracing the Potter’s Wheel