Onlangs verscheen de eerste wetenschappelijke biografie van Romeyn de Hooghe (1645-1708) toegankelijk geschreven door emeritus hoogleraar Nieuwe Geschiedenis Henk van Nierop. Ter gelegenheid daarvan overhandigde hij hoofdconservator Marike van Roon twee unieke eenbladsdrukken die reflecteren op deze creatieve en omstreden persoonlijkheid uit de late Gouden Eeuw.
Romeyn de Hooghe, de man met de scherpzinnige blik en de indrukwekkende pruik, was volgens tijdgenoten een imponerende verschijning, geleerd, geestig en gekleed volgens de laatste mode. Van zijn etsen kunnen we nu nog steeds genieten vanwege de kwaliteit en de overvloed aan details. Naast vele boekillustraties maakte hij ook losse nieuwsprenten, waar hij contemporaine gebeurtenissen levendig op afbeeldde.
Zoals het kan vergaan met personen in de schijnwerpers, was hij regelmatig het onderwerp van verdachtmakingen en spot afkomstig van zijn politieke tegenstanders. Wat er van waar is, kun je lezen in de nieuwe biografie. Een van de geschonken eenbladsdrukken maakt onderdeel uit van zo’n lastercampagne. Deze verscheen omstreeks 1690 en is getiteld: Het darde deel van het leeven en bedrijf van Archicornutus ab Alto, ofwel ‘Aartshoorndrager de Hooghe’. Dit pamflet suggereert dat De Hooghe zowel zijn vrouw als zijn dochter prostitueerde. Vandaar de spotnaam ‘hoorndrager’, een benaming voor een man wiens vrouw vreemdgaat. Vervolgens lezen we hoe hij de kas van een herberg aan de Elandsgracht leegrooft nadat hij de waard naar de vismarkt heeft gestuurd en de waardin om een glas wijn heeft gevraagd. Het darde deel sluit aan bij de eerste twee delen over ‘Archicornutus’, al aanwezig bij het Allard Pierson. Hierin komt een lijst aan gestolen waar voorbij: Venetiaanse jabots, zilveren sleutelhangers, fluwelen jasjes etc.
Hoe anders is het tweede geschenk, Epigramma, waarin De Hooghe juist wordt geprezen. Ter ere van het bezoek van koning Willem III aan Den Haag had hij triomfbogen ontworpen. Ze zouden die van de Romeinen in kunstigheid overtreffen. De Hooghe was een fervent aanhanger van de Oranjepartij, zoals onder meer blijkt uit zijn spotprenten en pamfletten tegen de Amsterdamse regenten. Hij werd in zijn pennenstrijd bijgestaan door Govert Bidloo en de vrijdenker Ericus Walten. Zijn triomfbogen zijn vereeuwigd in de prenten die hij maakte voor Bidloo’s Komste van zyne majesteit Willem III, koning van Groot Britanje uit 1691.
Het Allard Pierson is heel blij met de geschenken, die een mooie aanvulling vormen op de toch al rijke Romeyn de Hooghe-verzameling.
Literatuur:
