De natuurlijke historie in prent (en natuurlijk in kleur!)

Vanaf 1475 verschenen er in Europa boeken over planten en dieren geïllustreerd met houtsneden gedrukt in zwart, soms met de hand ingekleurd. De eerste in kleur gedrukte natuurhistorische voorstelling dateert uit 1675 en betreft een ets met een microscopische doorsnede van een plantenstengel gedrukt met witte inkt op zwartgemaakt papier. Vanaf het midden van de 18e eeuw is het merendeel van boeken met in kleur gedrukte afbeeldingen natuurhistorisch van aard en verschijnen er prachtuitgaven met realistische, geëtste afbeeldingen. Na 1820 maakt de in kleur gedrukte ets plaats voor lithografische kleurendrukken. Deze workshop schetst de ontwikkeling van de vroegmoderne kleurendruk, meer specifiek voor afbeeldingen in natuurhistorische publicaties.

Dr Ad Stijnman FRHistS (PhD Universiteit van Amsterdam) is een professioneel graficus en onderzoeker van historische grafische procédés. Hij heeft hier bijvoorbeeld over gepubliceerd in zijn elementaire boek Engraving and Etching 1400–2000: A History of the Development of Manual Intaglio Printmaking Processes (2012), waarvoor hem de Karel van Manderprijs 2015 is toegekend. Samen met Elizabeth Savage heeft hij Printing Colour 1400–1700: History, Techniques, Functions and Receptions (2015) samengesteld, dat in 2016 door de IFPDA een eervolle vermelding voor beste boeken over grafiek werd toegekend. Als curator heeft hij tentoonstellingen georganiseerd over middeleeuwse prenten, vroeg-moderne kleurendrukken en Rembrandt-etsen gedrukt op japans papier.

Petra Huijgen