Dagboeken Anton Pannekoek naar het Allard Pierson

Het Allard Pierson heeft van het Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde dagboeken, schriften, brieven en tekeningen van de sterrenkundige Anton Pannekoek geschonken gekregen. Een selectie hieruit is nu te zien in het Verhalenkabinet van het Allard Pierson.

Anton Pannekoek (1873-1960) was de eerste hoogleraar Sterrenkunde aan de Universiteit van Amsterdam.  Hij was de grondlegger van de astrofysica in Nederland: natuurkunde, maar dan toegepast op de kosmos. Hij onderzocht onder meer de druk en de temperatuur in de buitenste lagen van sterren en de structuur van de Melkweg. Daarnaast hield hij zich veel bezig met politiek. Hij was overtuigd socialist en schreef artikelen voor socialistische tijdschriften in Nederland en Duitsland.

In 1921 kreeg Pannekoek middelen van de gemeente Amsterdam om het ‘Sterrenkundig Instituut van de Gemeente Universiteit van Amsterdam’ op te richten. Het instituut begon op de zolderverdieping van de Oudemanhuispoort. Later verhuisde het naar het Science Park in Watergraafsmeer, waar het nog altijd gevestigd is. In 1982 veranderde de naam in Anton Pannekoek Instituut.

Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het instituut, zijn de documenten overgedragen aan het Allard Pierson. Daar worden ze onderdeel van de collecties Geschiedenis van de Universiteit. De dagboeken, schriften met aantekeningen, brieven, tekeningen en foto’s zullen worden gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld voor onderzoek.

De papieren nalatenschap is onlangs gebruikt voor de podcast De Kosmos van Pannekoek, gemaakt door Edda Heinsman en Chaokang Tai.